Bảo trì định kỳ (Scheduled Maintenance) là gì? Ưu điểm và Nhược điểm

Bảo trì định kỳ là một khía cạnh quan trọng trong việc quản lý và duy trì hiệu suất của thiết bị, máy móc, hệ thống, và tài sản vật lý trong các tổ chức và doanh nghiệp. Nó là một phần không thể thiếu của quy trình bảo trì và sửa chữa, với mục tiêu xác định và thực hiện các hoạt động bảo trì theo lịch trình cố định. Bằng cách áp dụng tiêu chuẩn thời gian hoặc chu kỳ thường xuyên, bảo trì định kỳ nhằm đảm bảo tính sẵn sàng, an toàn và hiệu suất của thiết bị và hệ thống.

Hãy cùng IZISolution khám phá Bảo trì định kỳ là gì? Ưu điểm và Nhược điểm qua bài viết dưới đây.

I. Bảo trì định kỳ (Scheduled Maintenance) là gì?

Bảo trì định kỳ (còn được gọi là bảo trì thông thường hoặc bảo trì theo kế hoạch) là các hoạt động bảo trì, sửa chữa, kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ theo kế hoạch trên thiết bị, máy móc, công trình, hệ thống hoặc tài sản vật lý để đảm bảo rằng chúng hoạt động ổn định và an toàn.

Bảo trì định kỳ thường được thực hiện dựa trên một lịch trình hoặc kế hoạch cụ thể, dựa trên các yếu tố như thời gian sử dụng, số lần sử dụng, hạn mức độ tuổi của thiết bị, và các yêu cầu bảo trì của nhà sản xuất hoặc quy định. Mục tiêu của bảo trì định kỳ là:

• Đảm bảo tính an toàn: Bảo trì định kỳ giúp phát hiện và khắc phục sự cố hoặc hỏng hóc trước khi chúng gây ra nguy cơ an toàn cho người làm việc hoặc người sử dụng.

• Tối ưu hóa hiệu suất: Thực hiện bảo trì định kỳ giúp duy trì hiệu suất và khả năng làm việc của thiết bị hoặc hệ thống.

• Tiết kiệm chi phí: Có thể giúp tránh những sự cố lớn và sửa chữa đắt đỏ bằng cách duy trì thiết bị ở trạng thái tốt.

• Kéo dài tuổi thọ: Bằng cách chăm sóc và bảo trì định kỳ, thiết bị có thể sử dụng được lâu hơn.

Bảo trì định kỳ được phân chia thành hai loại phổ biến:

• Bảo trì định kỳ theo thời gian (TMB): Trong phương pháp này, các hoạt động bảo trì được thực hiện định kỳ theo lịch trình, không phụ thuộc vào tình trạng thực tế của thiết bị, máy móc hoặc hệ thống. TMB thường dựa vào các yếu tố như thời gian hoặc số giờ hoạt động để xác định kỳ bảo trì. 

• Bảo trì theo thời gian chạy máy: Được tính dựa theo thời gian sử dụng thiết bị, máy móc.
  
  Xem thêm: Tổng quan về phần mềm quản lý bảo trì máy móc thiết bị CMMS

II. Lợi ích của bảo trì định kỳ

Lợi ích đối với doanh nghiệp:

• Tăng tính sẵn sàng sản xuất: Bảo trì định kỳ giúp duy trì và nâng cao tính sẵn sàng của thiết bị, máy móc và hệ thống, giúp doanh nghiệp sẵn sàng sản xuất và cung cấp dịch vụ một cách hiệu quả hơn.

• Giảm nguy cơ sự cố: Thực hiện bảo trì định kỳ giúp phát hiện và khắc phục các vấn đề sớm, trước khi chúng gây ra sự cố lớn. Điều này giúp giảm nguy cơ gián đoạn hoạt động và sự cố không lập kế hoạch.

• Tối ưu hóa hiệu suất: Có thể cải thiện hiệu suất của thiết bị và hệ thống, giúp tiết kiệm năng lượng và tài nguyên, giảm thiểu thất thoát và tăng hiệu quả sản xuất.

• Kéo dài tuổi thọ thiết bị: Bảo trì giúp kéo dài tuổi thọ của thiết bị và tránh việc phải thay thế chúng quá nhanh. Điều này giúp giảm chi phí đầu tư vào thiết bị mới.

• Đảm bảo an toàn làm việc: Bảo trì định kỳ giúp đảm bảo rằng thiết bị hoạt động trong điều kiện an toàn cho nhân viên và người làm việc xung quanh.

Lợi ích đối với nhân viên:

• An toàn làm việc: Bảo trì định kỳ đảm bảo rằng thiết bị và máy móc được kiểm tra và bảo trì để đảm bảo an toàn cho nhân viên làm việc với chúng.

• Môi trường làm việc ổn định: Những thiết bị hoạt động ổn định và hiệu quả tạo ra một môi trường làm việc ổn định và dễ dàng quản lý hơn.

• Tính sáng tạo và hiệu suất: Nhân viên có thể làm việc tốt hơn khi họ không phải lo lắng về sự cố hoặc vấn đề kỹ thuật trên các thiết bị hoặc máy móc.

• Đào tạo và phát triển: Việc bảo trì định kỳ cung cấp cơ hội cho nhân viên tham gia vào quá trình bảo trì và học hỏi thêm về thiết bị và quy trình.

III. Các nguyên tắc hoạt động của bảo trì định kỳ

1. Xác định chu kỳ bảo trì

Xác định chu kỳ bảo trì là bước đầu tiên quan trọng. Điều này liên quan đến việc quyết định cách thường xuyên bạn nên thực hiện các hoạt động bảo trì trên thiết bị, máy móc hoặc hệ thống. Chu kỳ bảo trì có thể dựa trên yếu tố như thời gian sử dụng, số lần sử dụng, hạn mức độ tuổi của thiết bị hoặc theo các quy định của nhà sản xuất. Mục tiêu là đảm bảo rằng bảo trì được thực hiện đúng thời gian và không quá hoặc quá ít.

2. Thực hiện theo lịch trình

Sau khi xác định chu kỳ bảo trì, quá trình thực hiện bảo trì định kỳ cần phải tuân theo lịch trình cụ thể. Điều này bao gồm việc lên kế hoạch cho việc kiểm tra, bảo dưỡng, kiểm tra hệ thống, và thay thế linh kiện trong khoảng thời gian được đề ra. Lịch trình này có thể dựa trên thời gian, số giờ hoặc một số lần sử dụng cụ thể. Điều quan trọng là phải tuân thủ lịch trình một cách nghiêm ngặt để đảm bảo tính hiệu quả và sự an toàn của bảo trì.

3. Điều chỉnh dựa trên dữ liệu thực tế

Một trong những yếu tố quan trọng của quản lý bảo trì định kỳ là việc lưu trữ và sử dụng dữ liệu thực tế từ quá trình bảo trì. Khi tiến hành kiểm tra và bảo dưỡng, dữ liệu về tình trạng của thiết bị và máy móc nên được ghi lại. Dữ liệu này sẽ giúp xác định xem liệu việc bảo trì định kỳ đã đủ hoặc cần điều chỉnh. Nếu có bất kỳ vấn đề nào phát sinh hoặc nếu thiết bị bị hỏng, điều này có thể yêu cầu điều chỉnh lịch trình bảo trì bảo dưỡng máy móc thiết bị để đảm bảo rằng thiết bị hoạt động ổn định và an toàn.

IV. Ưu và nhược điểm của bảo trì định kỳ

Ưu điểm:

• Tính sẵn sàng sản xuất: Bảo trì định kỳ giúp đảm bảo rằng thiết bị và máy móc luôn sẵn sàng hoạt động, giảm nguy cơ gián đoạn sản xuất không lập kế hoạch.

• Giảm nguy cơ sự cố: Thực hiện bảo trì định kỳ giúp phát hiện và khắc phục sự cố và hỏng hóc trước khi chúng trở nên nghiêm trọng, giảm nguy cơ thiệt hại và thất thoát.

• Tiết kiệm chi phí: Bảo trì định kỳ giúp giảm chi phí sửa chữa đột ngột và thay thế thiết bị, doanh nghiệp có thể dự đoán và quản lý nguồn lực tốt hơn.

• Kéo dài tuổi thọ thiết bị: Bảo trì định kỳ có thể kéo dài tuổi thọ của thiết bị, giúp tối ưu hóa đầu tư.

• An toàn làm việc: Bảo trì định kỳ giúp đảm bảo an toàn cho nhân viên và người làm việc xung quanh bằng cách loại bỏ hoặc giảm thiểu các nguy cơ liên quan đến thiết bị và máy móc.

Nhược điểm:

• Chi phí thời gian và tài nguyên: Bảo trì định kỳ yêu cầu đầu tư thời gian và tài nguyên cho việc kiểm tra và bảo dưỡng thường xuyên, có thể gây ra chi phí lớn cho doanh nghiệp.

• Điều chỉnh lịch trình: Đôi khi, việc thực hiện bảo trì định kỳ dựa trên chu kỳ cố định có thể không phù hợp do tình trạng thực tế của thiết bị hoặc hệ thống.

• Khả năng dừng hoạt động: Việc bảo trì định kỳ có thể đòi hỏi dừng hoạt động của thiết bị hoặc hệ thống trong một khoảng thời gian ngắn, làm gián đoạn sản xuất hoặc dịch vụ.

• Khả năng bỏ lỡ vấn đề mới: Tập trung vào bảo trì định kỳ có thể khiến cho các vấn đề mới hoặc sự cố không lập kế hoạch bị bỏ qua.

• Chi phí bảo trì: Nếu không thực hiện đúng cách, việc bảo trì định kỳ có thể tạo ra chi phí không cần thiết mà không mang lại giá trị đáng kể.

V. Ví dụ thực tế về áp dụng bảo trì dựa trên thời gian TBM

Ví dụ 1

Một ví dụ thực tế về áp dụng bảo trì dựa trên thời gian (TBM) là việc bảo trì và kiểm tra các phương tiện giao thông đường bộ, chẳng hạn như xe ô tô cá nhân hoặc xe tải, theo một lịch trình thời gian cố định.

Trong trường hợp này, TBM có thể bao gồm các hoạt động như sau:

Thay dầu và lọc dầu: Xe hơi cá nhân thường được yêu cầu thay dầu động cơ và lọc dầu sau một số dặm hoặc theo lịch trình thời gian cố định, chẳng hạn sau mỗi 3.000 dặm hoặc mỗi 3 tháng, tùy thuộc vào điều kiện nào đến trước.

Kiểm tra hệ thống phanh: Kiểm tra và bảo dưỡng hệ thống phanh có thể được thực hiện theo một lịch trình định kỳ, ví dụ sau mỗi 15.000 dặm hoặc mỗi 12 tháng, để đảm bảo rằng hệ thống phanh vẫn hoạt động hiệu quả.

Bảo dưỡng hệ thống treo: Các phần tử của hệ thống treo như bộ lò xo và bộ giảm xóc có thể được bảo dưỡng sau một số lượng dặm cố định hoặc theo lịch trình thời gian, chẳng hạn sau mỗi 20.000 dặm hoặc sau mỗi 18 tháng.

Thay thắng trước và sau: Thay thắng trước và sau có thể được thực hiện theo một lịch trình cố định, ví dụ sau mỗi 40.000 dặm hoặc mỗi 2 năm, để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả của hệ thống thắng.

TBM trong trường hợp này đảm bảo rằng các phương tiện giao thông đường bộ được bảo trì định kỳ để đảm bảo tính an toàn, hiệu quả và sẵn sàng để sử dụng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc áp dụng TBM không phải lúc nào cũng là phương pháp tối ưu, và việc kết hợp nó với việc đánh giá tình trạng thực tế của phương tiện có thể làm cho quá trình bảo trì trở nên hiệu quả hơn.

Ví dụ 2

Một ví dụ khác về việc áp dụng phương pháp bảo trì dựa trên thời gian (TBM) có liên quan đến việc quản lý bảo trì đường ống dẫn dầu và khí đốt. Công ty dầu khí BP, một tập đoàn dầu khí có trụ sở tại Vương Quốc Anh, đã sử dụng phương pháp TBM để bảo trì đường ống dẫn dầu thô tại một trạm ở vùng biển Bắc Đại Tây Dương. BP đã thiết lập một lịch trình bảo dưỡng định kỳ dựa trên thời gian, xác định rằng các hoạt động bảo dưỡng như kiểm tra đường ống, vệ sinh và sơn lại đường ống sẽ được thực hiện sau mỗi 3 năm vận hành.

Kết quả của việc bảo dưỡng theo phương pháp TBM đã mang lại kết quả tích cực cho BP. Thời gian dừng sản xuất do việc bảo dưỡng đã giảm từ 21 ngày xuống còn 13 ngày, tương đương với mức giảm 38%. Ngoài ra, tổng chi phí bảo dưỡng cũng giảm từ 1,7 triệu đô la Mỹ xuống còn 1,3 triệu đô la Mỹ, tương đương với mức giảm 23,5%.

Ví dụ này là một minh chứng khác về cách phương pháp TBM có thể được áp dụng trong ngành công nghiệp dầu khí để cải thiện hiệu suất và giảm chi phí trong quản lý và bảo dưỡng đường ống dẫn dầu và khí đốt.

Xem thêm: KPIs trong bảo trì máy móc thiết bị: Cách xây dựng và theo dõi chỉ số KPI
 Phần mềm quản lý Bảo trì thiết bị iCMMS

Trên đây là cái nhìn tổng thể về bảo trì định kỳ. Nếu bạn đang tìm kiếm một phần mềm quản lý bảo trì thiết bị CMMS. Hãy liên hệ ngay với IZISolution để được tư vấn và dùng thử phần mềm miễn phí nhé!