Bảo trì sửa chữa/khắc phục (CM) là gì? Phân tích các khía cạnh liên quan
Trong môi trường sản xuất và quản lý tài sản, việc hiểu và thực hiện bảo trì sửa chữa hoặc khắc phục (CM) là một phần quan trọng của việc duy trì hoạt động suôn sẻ. Bảo trì sửa chữa không chỉ đảm bảo rằng thiết bị và máy móc hoạt động ổn định mà còn giúp doanh nghiệp giảm thiểu gián đoạn trong sản xuất và tối ưu hóa tài nguyên. Bài viết dưới đây sẽ thám hiểm sâu hơn về bảo trì sửa chữa/khắc phục, bao gồm phân loại, ưu điểm, và thách thức của nó.
I. Bảo trì sửa chữa/khắc phục (CM) là gì?
Bảo trì sửa chữa (Corrective Maintenance - CM), còn được biết đến với nhiều thuật ngữ khác nhau như bảo trì phục hồi hoặc bảo trì khắc phục, là một khía cạnh quan trọng trong quản lý thiết bị và máy móc công nghiệp.
Bảo trì sửa chữa là một quá trình quản lý và thực hiện các hoạt động bảo trì, sửa chữa, hoặc khắc phục để duy trì và tái khôi phục tình trạng hoạt động của thiết bị, máy móc, hệ thống hoặc cơ sở hạ tầng. CM bao gồm một loạt các công việc, từ kiểm tra, thay thế linh kiện hỏng hóc, sửa chữa các lỗi, bảo trì bảo dưỡng thiết bị định kỳ, đến việc tái thiết kế hoặc nâng cấp để cải thiện hiệu suất và tính khả dụng của thiết bị.
CM quan trọng trong việc đảm bảo rằng thiết bị và hệ thống hoạt động một cách hiệu quả, an toàn, và đáng tin cậy. Nó có vai trò quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp, bao gồm công nghiệp sản xuất, hàng không, vận tải, năng lượng, và nhiều lĩnh vực khác. CM giúp tối ưu hóa sử dụng tài sản, giảm thời gian ngừng hoạt động không kế hoạch và tối ưu hóa chi phí bảo trì.
II. Phân loại bảo trì sửa chữa/khắc phục (CM)
1. Bảo trì sửa chữa có thể trì hoãn (DM)
Bảo trì sửa chữa có thể trì hoãn (Deferred Maintenance) là một loại bảo trì mà việc khắc phục sự cố hoặc lỗi trên thiết bị hoặc máy móc không được thực hiện ngay lập tức sau khi nó được phát hiện, mà thường được lên kế hoạch để thực hiện ở một thời điểm sau này.
Bảo trì sửa chữa có thể trì hoãn có thể áp dụng cho các trường hợp khi lỗi không gây ra nguy cơ nghiêm trọng cho an toàn hoặc hoạt động và có thể được xử lý trong tương lai mà không gây tổn thất lớn. Tuy nhiên, quyết định trì hoãn bảo trì cần được đánh giá kỹ lưỡng để đảm bảo rằng nó không gây ra những hậu quả xấu hơn trong tương lai.
Xem thêm: Bảo trì sửa chữa có thể trì hoãn là gì? Ưu điểm và Nhược điểm
2. Bảo trì sửa chữa khẩn cấp (EM)
Bảo trì sửa chữa khẩn cấp (Emergency Maintenance, viết tắt là EM) là một loại hoạt động bảo trì được thực hiện ngay lập tức sau khi xảy ra sự cố hoặc lỗi máy móc hoặc thiết bị. Loại bảo trì này được áp dụng khi việc khắc phục sự cố đòi hỏi sự can thiệp ngay để ngăn chặn tình trạng xấu hơn, bảo vệ an toàn hoặc duy trì hiệu suất của thiết bị.
Ví dụ cụ thể về bảo trì sửa chữa khẩn cấp có thể bao gồm việc tắt máy móc ngay lập tức sau khi phát hiện một nguy cơ nổ hoặc hỏng hóc nguy hiểm, sửa chữa một máy sản xuất quan trọng ngay khi nó dừng hoạt động để ngăn chặn gián đoạn trong quá trình sản xuất, hoặc thay thế linh kiện quan trọng trước khi nó gây ra tổn thất lớn.
Xem thêm: Bảo trì sửa chữa khẩn cấp (EM) là gì? Tổng hợp thông tin chi tiết
3. Bảo trì sửa chữa có kế hoạch
Bảo trì sửa chữa có kế hoạch (Planned Corrective Maintenance) là một loại hoạt động bảo trì được tiến hành theo một lịch trình hoặc kế hoạch cụ thể để khắc phục lỗi hoặc sự cố cụ thể trên máy móc, thiết bị hoặc hệ thống. Loại bảo trì này thường được lên kế hoạch trước và thực hiện trong tương lai, thường được tích hợp vào lịch trình bảo trì định kỳ của doanh nghiệp.
Bảo trì sửa chữa có kế hoạch bao gồm việc xác định lỗi cụ thể hoặc vấn đề cần được giải quyết trên thiết bị và sau đó lên lịch khi nào và làm thế nào để thực hiện sửa chữa hoặc khắc phục. Thông thường, nó được áp dụng cho các tình huống khi việc khắc phục lỗi không đòi hỏi can thiệp ngay lập tức mà có thể được thực hiện trong thời gian không quá gấp gáp.
4. Bảo trì sửa chữa không có kế hoạch
Bảo trì sửa chữa không có kế hoạch (Unplanned Corrective Maintenance) là một loại hoạt động bảo trì thực hiện để khắc phục sự cố hoặc lỗi máy móc mà không được lên kế hoạch trước. Loại bảo trì này xuất hiện khi một vấn đề đột ngột xảy ra trên thiết bị hoặc hệ thống, và cần phải được xử lý ngay lập tức để tránh gián đoạn hoạt động hoặc giảm thiểu hậu quả.
Loại bảo trì này thường đòi hỏi sự can thiệp ngay lập tức từ phía kỹ thuật viên hoặc đội ngũ bảo trì để xử lý vấn đề. Mục tiêu chính của bảo trì sửa chữa không có kế hoạch là đảm bảo rằng sự cố hoặc lỗi được giải quyết một cách nhanh chóng để duy trì hoạt động bình thường và đảm bảo an toàn.
III. Khi nào cần bảo trì sửa chữa/khắc phục?
Cần thực hiện bảo trì sửa chữa/khắc phục trong những trường hợp:
Giải quyết các sự cố diễn ra trong khi thực hiện công việc bảo trì khác: Trong trường hợp này, việc xử lý sự cố trong quá trình bảo trì khác có thể được cân nhắc. Nếu sự cố không quá nghiêm trọng và có thể được khắc phục ngay tại thời điểm, việc kết hợp bảo trì sửa chữa và công việc bảo trì khác có thể tiết kiệm thời gian và nguồn lực. Tuy nhiên, điều quan trọng là xác định độ ưu tiên giữa việc khắc phục sự cố và tiến hành công việc bảo trì đã lên kế hoạch.
Khi người vận hành máy phát hiện ra trục trặc về máy cần được sửa chữa: Khi người vận hành máy phát hiện bất kỳ vấn đề hoặc trục trặc về máy móc hoặc thiết bị, đây có thể là dấu hiệu rõ ràng cho việc cần sửa chữa hoặc khắc phục. Trong trường hợp này, việc tiến hành bảo trì sửa chữa là cần thiết để ngăn chặn sự cố trở nên nghiêm trọng hơn và đảm bảo tính khả dụng của thiết bị.
Sau khi cảm biến giám sát tình trạng máy gửi cảnh báo về sự cố hiệu suất: Cảm biến giám sát tình trạng máy móc có thể gửi cảnh báo về các biến đổi hoặc sự cố trong hiệu suất thiết bị. Trong trường hợp này, bảo trì sửa chữa có thể được lên kế hoạch dựa trên dữ liệu từ cảm biến. Điều này giúp đưa ra quyết định bảo trì dựa trên thông tin thời gian thực về tình trạng của thiết bị.
Khi thiết bị được phát hiện gặp sự cố: Khi thiết bị đã được xác định gặp sự cố hoặc có dấu hiệu rõ ràng của sự cố (ví dụ: tiếng ồn, sự biến đổi lớn về hiệu suất), việc bảo trì sửa chữa là cần thiết. Thời gian trích dẫn và việc khắc phục sự cố nhanh chóng là quan trọng để đảm bảo rằng thiết bị hoạt động an toàn và hiệu quả.
IV. Ưu điểm và hạn chế của bảo trì sửa chữa/khắc phục
Bảo trì khắc phục là một phần thiết yếu của quá trình bảo trì, nhưng chỉ dựa vào nó có thể dẫn đến kết quả tiêu cực. Dưới đây là những ưu điểm và nhược điểm của việc bảo trì khắc phục:
Chi phí thấp nhưng không hiệu quả về lâu dài
Nhiệm vụ CM thường có chi phí thấp, đòi hỏi tối thiểu các công cụ, công nghệ và chuyên môn. Tuy nhiên, việc ứng phó với các hư hỏng khi chúng xảy ra là không hiệu quả và dẫn đến chi phí bảo trì cao hơn theo thời gian. Điều này là do mức độ hư hỏng tăng dần theo thời gian, dẫn đến hư hỏng lớn hơn, thời gian sửa chữa lâu hơn và vật liệu đắt tiền hơn.
Sửa chữa hiệu quả nhưng hời hợt
Bảo trì khắc phục có thể sửa chữa hiệu quả các tài sản bị hỏng nhưng không tập trung vào nguyên nhân gốc rễ của vấn đề. Kết quả là, thất bại sẽ lặp lại vì CM giải quyết kết quả của vấn đề chứ không phải trực tiếp giải quyết vấn đề.
Kế hoạch tối thiểu nhưng không thể đoán trước
CM là một quá trình phản ứng và không yêu cầu lập kế hoạch chính về vật liệu hoặc các nguồn lực khác. Tuy nhiên, chỉ dựa vào CM có thể dẫn đến nhiều sự kiện khó lường hơn trong hoạt động của bạn. Điều này có thể dẫn đến thiếu hụt kỹ thuật viên, công cụ hoặc nguồn lực. Hơn nữa, sự thiếu hụt này cuối cùng có thể dẫn đến việc sửa chữa bị trì hoãn, thời gian ngừng hoạt động lâu hơn và giảm năng suất.
Quy trình đơn giản nhưng có thể gây rủi ro về an toàn
Nhiệm vụ CM thường bao gồm các bước sửa chữa đơn giản và có thể đồng nghĩa với việc giảm thời gian ngừng hoạt động của tài sản. Điều đó cũng có nghĩa là các kỹ thuật viên có nhiều thời gian hơn để đảm nhiệm các công việc bảo trì khác. Tuy nhiên, những công việc đơn giản và kỹ thuật viên quá tải có thể dẫn đến việc sửa chữa gấp rút và tầm thường, dẫn đến rủi ro về an toàn và các tác hại khác.
V. Làm thế nào để bảo trì sửa chưa/khắc phục hiệu quả?
Khi áp dụng chiến lược bảo trì chủ động, hiểu rõ quy trình bảo trì mang lại nhiều ưu điểm quan trọng. Dưới đây là một số cách để nâng cao hiệu suất bảo trì sửa chữa:
Tối ưu hóa việc duy trì máy móc: Tập trung vào việc ngăn ngừa các sự cố lớn có thể xảy ra với thiết bị quan trọng và quản lý các nguyên nhân gây hỏng, lỗi máy như quá tải thiết bị, tuân theo lịch bảo trì định kỳ và sử dụng các phụ tùng được khuyến nghị, triển khai công nghệ tự động hóa hoặc giám sát tình trạng máy móc để phát hiện sự cố sớm hơn. Điều này giúp hạn chế việc đặt quá nhiều yêu cầu bảo trì và giảm tổng chi phí bảo trì.
Xây dựng hệ thống tiếp nhận yêu cầu: Đảm bảo rằng có hệ thống hoặc phần mềm cho phép nhân viên vận hành máy dễ dàng gửi yêu cầu bảo trì, và đội ngũ kỹ thuật có thể dễ dàng tiếp nhận thông tin và quản lý các yêu cầu.
Tối ưu hóa quy trình: Xây dựng danh sách kiểm tra cho các sự cố thường gặp, cung cấp đào tạo định kỳ và nâng cao trình độ chuyên môn cho kỹ thuật viên, đảm bảo có sẵn các bộ phận thay thế và công cụ cần thiết cho công việc bảo trì. Điều này giúp giải quyết vấn đề nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Lập danh sách theo thứ tự ưu tiên: Xác định và xếp hạng danh sách công việc bảo trì theo độ ưu tiên, đồng thời cung cấp thời gian xử lý cụ thể cho từng nhiệm vụ. Điều này giúp đảm bảo các vấn đề quan trọng được giải quyết trước, tránh rủi ro sự cố không được xử lý kịp thời.
Tối ưu hóa liên lạc: Đảm bảo kênh liên lạc hiệu quả giữa các bộ phận trong doanh nghiệp. Thông tin tiến độ bảo trì cần được chia sẻ một cách nhanh chóng và hiệu quả để đảm bảo sự liên đới và hợp tác trong quá trình bảo trì sửa chữa.
Những biện pháp này giúp tối ưu hóa quá trình bảo trì sửa chữa, tăng hiệu suất và hiệu quả của hoạt động, đồng thời giảm thiểu rủi ro không kịp thời trong quá trình quản lý bảo trì.
VI. Bảo trì sữa chữa/ khắc phục trong phần mềm CMMS
Bảo trì khắc phục hiệu quả không chỉ dừng lại ở việc sửa chữa và sửa chữa tài sản khi chúng bị hỏng. Nếu được thực hiện đúng và cùng với phần mềm CMMS hiệu quả, có thể là một phần hữu ích trong quá trình bảo trì.
Với hệ thống quản lý bảo trì bằng máy tính (CMMS) , bảo trì khắc phục có thể cung cấp dữ liệu để bảo trì phòng ngừa hiệu quả. Phần mềm CMMS có thể quản lý các nhiệm vụ CM một cách liền mạch và hiệu quả để đạt được lợi nhuận cuối cùng.
Phần mềm iCMMS của IZISolution có thể dễ dàng ghi lại các nhiệm vụ CM và các chi tiết tương ứng của chúng, cung cấp lịch sử bảo trì tạo điều kiện khắc phục sự cố, sửa chữa và khôi phục các tài sản bị trục trặc. iCMMS cũng có thể sử dụng dữ liệu bảo trì khắc phục để đánh giá tình trạng tài sản và dự đoán các lỗi trong tương lai. Điều này giúp việc lập kế hoạch và ưu tiên các nhiệm vụ bảo trì trở nên dễ dàng, giúp các nhiệm vụ bảo trì khắc phục hiệu quả hơn và ngăn ngừa tình trạng quá tải kỹ thuật viên hoặc các nhiệm vụ dư thừa. Liên hệ IZISolution để được tư vấn giải pháp bảo trì toàn diện cho hệ thống thiết bị của doanh nghiệp.
Xem thêm: Tổng quan về phần mềm quản lý bảo trì máy móc thiết bị CMMS