Đánh giá mức độ sẵn sàng của hệ thống máy móc thiết bị: Quy trình và lợi ích

Việc đánh giá mức độ sẵn sàng của hệ thống máy móc và thiết bị là một phần quan trọng trong quản lý bảo trì và sản xuất hiệu quả. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về quy trình đánh giá mức độ sẵn sàng và những lợi ích mà việc thực hiện quá trình này mang lại cho doanh nghiệp. Điều này giúp đảm bảo rằng hệ thống luôn hoạt động ổn định và an toàn, đồng thời giảm nguy cơ gián đoạn sản xuất và tối ưu hóa hiệu suất toàn bộ.

I. Tại sao cần phải đánh giá mức độ sẵn sàng của hệ thống máy móc?

Việc đánh giá mức độ sẵn sàng của hệ thống máy móc trước khi bảo trì rất quan trọng vì nó giúp:

Xác định cần bảo trì gì: Mức độ sẵn sàng sẽ cho bạn biết liệu máy móc cần bảo trì toàn bộ hay chỉ một phần nào đó. Điều này giúp tiết kiệm thời gian và nguồn lực bằng việc tập trung vào những phần cần ưu tiên.

Đánh giá sự cố: Việc kiểm tra mức độ sẵn sàng cho phép bạn xác định những sự cố hoặc vấn đề tiềm ẩn trước khi chúng trở thành những trục trặc nghiêm trọng. Điều này giúp ngăn ngừa sự cố lớn hơn và giảm thiểu thiệt hại.

Lên kế hoạch bảo trì: Dựa trên việc đánh giá mức độ sẵn sàng, bạn có thể lên kế hoạch bảo trì một cách chi tiết và hiệu quả hơn. Điều này bao gồm việc xác định loại bảo trì cần thực hiện, nguồn lực cần sử dụng và thời gian thực hiện.

Tối ưu hóa thời gian hoạt động: Đánh giá mức độ sẵn sàng giúp bạn quyết định khi nào nên thực hiện bảo trì để không gây gián đoạn quá nhiều trong quá trình sản xuất hoặc hoạt động kinh doanh.

Đảm bảo tính an toàn: Một hệ thống máy móc không sẵn sàng có thể gây nguy cơ cho nhân viên và an toàn công việc. Điều này là một yếu tố quan trọng cần xem xét trong quá trình đánh giá mức độ sẵn sàng.

Xem thêm: KPIs trong bảo trì máy móc thiết bị: Cách xây dựng và theo dõi chỉ số KPI

II. Các chỉ số đánh giá Mức độ sẵn sàng và công thức tính

 

1. MTBF (Mean Time Between Failures)

Một chỉ báo hiệu suất chính khác được công nhận rộng rãi là MTBF , thước đo độ tin cậy. Nó tính đến các lỗi ngẫu nhiên (ngoài kế hoạch), bao gồm cả những lỗi xuất phát từ lỗi phần mềm bảo trì và lỗi sản xuất. Những sai sót không khiến tài sản ngừng hoạt động sẽ không được tính đến.

Vì kết quả tính đến thời gian trôi qua giữa mỗi lần thất bại nên nó cũng được đo bằng thời gian (giờ, ngày, tuần hoặc tháng). MTBF càng dài thì tài sản càng đáng tin cậy - không giống như MTTR, MTTR phải ở mức thấp nhất có thể.

Công thức tính MTBF

MTBF = tổng thời gian hoạt động / tổng số lỗi

Tổng thời gian làm việc có thể là 24 giờ hoặc khoảng thời gian thiết bị hoạt động. Tổng thời gian hỏng hóc bao gồm tất cả thời gian bị mất cho đến khi nó hoạt động trở lại.

Xem thêm: Thời Gian Hoạt Động Trung Bình giữa Các Lần Hỏng Hóc (MTBF): Vai trò, công thức tính

2. MTTR (Mean Time To Repair)

MTTR, viết tắt của Mean Time to Repair,  là một chỉ báo hiệu suất khóa bảo trì máy móc phổ biến khác. Nó có thể được áp dụng cho một tài sản, một máy móc, một bộ phận đơn lẻ hoặc toàn bộ hệ thống. MTTR xem xét thời gian cần thiết để nhóm của bạn can thiệp hoặc thực hiện bảo trì khắc phục sau khi xảy ra lỗi. 

Không giống như MTBF, bạn nên nhắm đến MTBF thấp nhất có thể . Theo một cách nào đó, nó cũng hoạt động như một yếu tố thúc đẩy việc đưa ra các quyết định mang lại lợi nhuận tối đa và rủi ro tối thiểu. 

Để tính toán MTTR, bạn cần tính đến tổng thời gian dành cho việc sửa chữa sau mỗi lần hỏng hóc trong một khoảng thời gian nhất định. Sau đó, hãy chia nó cho số lần tổng số lần bảo trì trong cùng khoảng thời gian.

MTTR = tổng thời gian bảo trì / tổng số hành động bảo trì

Bằng cách này, bạn có thể ước tính khoảng thời gian (theo giờ, ngày, tuần hoặc tháng) mà một tài sản nhất định bị hỏng – cũng như những gì bạn nên làm để ngăn điều đó xảy ra lần nữa.

3. Availability (Sẵn sàng)

Mức độ sẵn sàng của hệ thống là khả năng của hệ thống hoạt động đúng chức năng khi cần trong điều kiện bình thường. Điều này cho phép doanh nghiệp duy trì hoạt động sản xuất mà không gặp sự cố, giúp đảm bảo tính liên tục trong quá trình kinh doanh. 

Mức độ sẵn sàng = MTBF/(MTBF+MTTR)

Công thức tính mức độ sẵn sàng của máy móc và thiết bị không bao gồm thời gian dành cho bảo trì phòng ngừa. Để cải thiện mức độ sẵn sàng này, có thể tăng thời gian trung bình giữa các lần hỏng hóc (MTBF) hoặc giảm thời gian cần thiết để sửa chữa (MTTR). Hiểu rõ cách bảo trì và độ tin cậy ảnh hưởng đến mức độ sẵn sàng của thiết bị là quan trọng, và việc tối ưu hóa mức độ sẵn sàng nên được thực hiện một cách có hiệu quả mà không gây lãng phí chi phí.

4. OEE (Overall Equipment Effectiveness)

OEE là một trong những KPI quan trọng nhất trong bảo trì. Nó đo lường hiệu quả tổng thể của công ty , cho phép bạn xác định xem các quy trình bạn áp dụng có hiệu quả hay không. Theo nguyên tắc tiêu chuẩn, hãy nhắm tới OEE ở mức 77% trở lên. 

Một trong nhiều lợi ích của việc tính toán OEE là tìm hiểu tần suất các tài sản có sẵn để hoạt động . Bạn sẽ biết được tốc độ của quy trình sản xuất và cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, có bao nhiêu sản phẩm (hoặc dịch vụ) được sản xuất (hoặc thực hiện) mà không gặp bất kỳ loại lỗi nào.

Công thức khá đơn giản. Để tính OEE, hãy nhân tính khả dụng, hiệu suất và chất lượng. Chúng tôi xác định tính khả dụng theo thời gian ngừng hoạt động và thời gian hoạt động như chúng tôi đã đề cập. Hiệu suất được tính bằng cách so sánh sản lượng hiện tại với dự kiến. Cuối cùng, chất lượng đến từ tổng sản lượng trừ đi sản phẩm bị lỗi trong một mẫu nhất định. 

Xem thêm: OEE là gì? Cách tính hiệu suất tổng thể thiết bị OEE trong bảo trì 

III. Quy trình đánh giá mức độ sẵn sàng của hệ thống máy móc thiết bị

 

Quy trình đánh giá mức độ sẵn sàng của hệ thống máy móc và thiết bị là một quá trình quan trọng để xác định tình trạng và hiệu suất của hệ thống trước khi thực hiện bảo trì hoặc sửa chữa. Dưới đây là một quy trình cơ bản để đánh giá mức độ sẵn sàng:

• Xác định mục tiêu: Đầu tiên, xác định mục tiêu của việc đánh giá mức độ sẵn sàng. Bạn cần biết bạn đang muốn đánh giá sự sẵn sàng của hệ thống để mục đích gì, chẳng hạn như đảm bảo an toàn, tối ưu hóa hiệu suất hoạt động, hay lên kế hoạch bảo trì.

• Xác định thông số cần đo: Dựa trên mục tiêu, xác định các thông số hoặc chỉ số cụ thể cần đo để đánh giá sự sẵn sàng. Điều này có thể bao gồm các thông số về hiệu suất, độ tin cậy, hiệu quả và an toàn.

• Thu thập dữ liệu: Thu thập dữ liệu liên quan đến các thông số đã xác định từ hệ thống máy móc và thiết bị. Các công cụ giám sát, báo cáo từ cảm biến hoặc dữ liệu lịch sử hoạt động của hệ thống có thể được sử dụng để thu thập thông tin.

• Phân tích dữ liệu: Sau khi thu thập dữ liệu, tiến hành phân tích để đánh giá mức độ sẵn sàng của hệ thống. Sử dụng công cụ phân tích dữ liệu để xác định các xu hướng, điểm yếu, hoặc các vấn đề liên quan.

• Đưa ra đánh giá: Dựa trên phân tích dữ liệu, đánh giá mức độ sẵn sàng của hệ thống. Xác định xem hệ thống có đủ sẵn sàng để hoạt động theo yêu cầu hay không.

• Lên kế hoạch hành động: Dựa trên đánh giá, xác định các hành động cần thực hiện. Điều này có thể bao gồm việc lên kế hoạch bảo trì, sửa chữa, tối ưu hóa hiệu suất hoạt động hoặc thay thế các thành phần.

• Thực hiện hành động: Tiến hành các hành động đã lên kế hoạch để nâng cao mức độ sẵn sàng của hệ thống.

• Theo dõi và đánh giá lại: Sau khi thực hiện hành động, tiếp tục theo dõi và đánh giá mức độ sẵn sàng để đảm bảo rằng các cải tiến đã có tác động tích cực và duy trì được theo thời gian.

Quy trình đánh giá mức độ sẵn sàng này giúp doanh nghiệp duy trì hiệu suất và tính tin cậy của hệ thống máy móc và thiết bị, đồng thời đảm bảo an toàn và tối ưu hóa quá trình sản xuất.

IV. Tài nguyên và nguồn lực phục vụ quá trình đánh giá hệ thống

Việc đánh giá mức độ sẵn sàng của hệ thống máy móc trước khi bảo trì đòi hỏi sự hỗ trợ từ một số tài nguyên và nguồn lực quan trọng. Dưới đây là hai yếu tố quan trọng trong quá trình này:

Đầu tư hệ thống giám sát và cảm biến: Để đánh giá mức độ sẵn sàng của hệ thống, doanh nghiệp cần đầu tư vào hệ thống giám sát hiện đại và cảm biến phù hợp. Các thiết bị giám sát và cảm biến giúp theo dõi các thông số quan trọng như nhiệt độ, áp suất, dòng điện, hoặc rung động của máy móc. Thông qua dữ liệu thu thập được từ các cảm biến, doanh nghiệp có thể đánh giá tình trạng hoạt động của hệ thống và dự đoán sự cố. Điều này giúp kịp thời xác định khi nào cần phải thực hiện bảo trì để duy trì mức độ sẵn sàng.

Kiến thức chuyên môn và kỹ thuật: Để hiểu và sử dụng dữ liệu từ các hệ thống giám sát và cảm biến, cần có kiến thức chuyên môn và kỹ thuật. Những người làm việc trong lĩnh vực bảo trì và quản lý cần hiểu cách đọc và hiểu dữ liệu cũng như cách đánh giá tình trạng của máy móc. Họ phải biết cách phân tích dữ liệu để xác định khi nào cần thực hiện bảo trì dự đoán hoặc bảo trì sửa chữa.

Như vậy, chúng ta đã tìm hiểu về quá trình đánh giá mức độ sẵn sàng của hệ thống máy móc thiết bị. Không chỉ giúp doanh nghiệp dự đoán và ngăn ngừa sự cố, mà còn mang lại nhiều lợi ích về gián đoạn sản xuất, quản lý tồn kho, và an toàn làm việc. Để có kế hoạch đánh giá và bảo trì hệ thống máy móc của doanh nghiệp hiệu quả, hãy liên hệ IZISolution để được tư vấn.

Xem thêm: Tổng quan về phần mềm quản lý bảo trì máy móc thiết bị CMMS