Hệ thống điều hành và quản lý sản xuất MES: Đánh giá ưu và nhược điểm trước khi triển khai

Hệ thống điều hành và quản lý sản xuất MES đã và đang trở thành công cụ mạnh mẽ giúp các doanh nghiệp tăng trưởng lợi nhuận qua hàng năm. Tuy nhiên, giống như bất kỳ công cụ công nghệ khác, hệ thống MES cũng có cả những ưu điểm lẫn nhược điểm riêng. Cùng IZISolution tìm hiểu những điểm này qua bài viết dưới đây.

I. Ưu điểm của Hệ thống điều hành và quản lý sản xuất MES

1. Tăng năng suất sản xuất

Trong một nghiên cứu mới đây của nhóm AMR Research, họ đã phát hiện rằng Hệ thống MES có khả năng giúp các doanh nghiệp sản xuất thu hồi vốn đầu tư ban đầu trong khoảng thời gian từ 6 - 24 tháng. Một số doanh nghiệp sản xuất khác cũng cho biết lợi nhuận của họ đã tăng mạnh, có khi lên đến mức từ sáu đến mười lần mỗi năm.
 

Tăng trưởng năng suất cũng như lợi nhuận này có thể nhận biết qua những ưu điểm như:

• Lập kế hoạch sản xuất hiệu quả: MES giúp lập kế hoạch sản xuất dựa trên các tài nguyên và thời gian sẵn có. Điều này giúp tối ưu hóa việc sử dụng máy móc và nguồn nhân lực, giúp tăng năng suất sản xuất.

• Giảm thời gian chết máy: MES giúp giảm thời gian chết máy bằng cách cải thiện sự khớp giữa các giai đoạn sản xuất, từ đó giảm thời gian không sản xuất và tăng hiệu suất.

• Theo dõi hiệu suất sản xuất: MES cung cấp thông tin thời gian thực về hiệu suất các thiết bị sản xuất, giúp quản lý thấy được các vấn đề và cải thiện quy trình nhanh chóng.

2. Nâng cao chất lượng sản phẩm

Các nhà quản trị trong lĩnh vực sản xuất đã thừa nhận rằng triển khai hệ thống MES đã mang lại nhiều lợi ích đáng kể về việc cải thiện chất lượng sản phẩm sản xuất. Hiệu suất sản xuất đã được nâng lên đáng kể, với tốc độ tăng dao động từ 3% đến 8%. Đặc biệt, trong lĩnh vực sản xuất thực phẩm và dược phẩm, mức tăng hiệu suất đã ghi nhận lên đến 30% trong một số trường hợp. Một doanh nghiệp sản xuất cụ thể đã thành công trong việc giảm tới 52% sản phẩm chưa hoàn thành (WIP) trong vòng sáu tháng đầu triển khai hệ thống MES.

• Đảm bảo tuân thủ quy trình: MES đảm bảo rằng các quy trình sản xuất được thực hiện đúng cách và theo chuẩn. Điều này giúp đảm bảo chất lượng sản phẩm không bị giảm sút.

• Theo dõi và kiểm tra chất lượng: MES cung cấp các công cụ để theo dõi và kiểm tra chất lượng sản phẩm trong quá trình sản xuất, giúp phát hiện kịp thời các sai sót và vấn đề liên quan đến chất lượng.

3. Cải thiện khả năng quản lý và ra quyết định

Thu thập dữ liệu và báo cáo: MES thu thập dữ liệu về hoạt động sản xuất và biến đổi chúng thành thông tin dễ hiểu. Điều này giúp quản lý có cái nhìn toàn diện về quá trình sản xuất và có thể ra quyết định dựa trên thông tin chính xác.

Tối ưu hóa quá trình sản xuất: MES cung cấp thông tin về hiệu suất, lịch trình và tình trạng các thiết bị sản xuất, giúp quản lý tối ưu hóa quá trình sản xuất, thay đổi kế hoạch khi cần thiết và giảm thiểu rủi ro.

Đảm bảo tuân thủ và an toàn: MES giúp quản lý tuân thủ các quy định và chuẩn an toàn trong sản xuất, từ đó giảm thiểu rủi ro và đảm bảo an toàn cho nhân viên và sản phẩm.

4. Dễ dàng theo dõi, điều hành trên nhiều thiết bị

MES cho phép quản lý và nhân viên theo dõi và điều hành quá trình sản xuất từ nhiều thiết bị khác nhau, bao gồm máy tính, điện thoại di động và máy tính bảng. Điều này giúp họ có khả năng giám sát trực tiếp tình trạng sản xuất ngay cả khi họ không có mặt tại nhà máy.

Truy cập từ xa: MES có thể được truy cập từ xa thông qua kết nối internet, giúp các quản lý và kỹ thuật viên có thể thực hiện theo dõi và điều hành sản xuất từ xa một cách hiệu quả.

5. Báo cáo nhanh chóng, chính xác

Tạo báo cáo tự động: MES có khả năng tạo báo cáo tự động dựa trên dữ liệu thời gian thực từ quá trình sản xuất. Điều này giúp quản lý và quyết định dựa trên thông tin mới nhất và chính xác.

Đánh giá hiệu suất: MES cung cấp báo cáo về hiệu suất sản xuất, thời gian chết máy, tỷ lệ lỗi, và nhiều thông số khác, giúp quản lý hiểu rõ hiệu suất và chất lượng sản xuất.

6. Tiết kiệm chi phí lâu dài

• Giảm thất thoát nguyên liệu: MES giúp theo dõi và quản lý sử dụng nguyên liệu và tài nguyên sản xuất, giúp giảm thất thoát và lãng phí, từ đó tiết kiệm chi phí.

• Tối ưu hóa tài nguyên: MES giúp tối ưu hóa sử dụng máy móc và nhân lực, giúp giảm chi phí vận hành.

• Giảm sai sót: MES giúp giảm sai sót trong quá trình sản xuất, từ đó giảm chi phí sửa chữa, bảo hành và sản phẩm bị từ chối.

• Tăng hiệu quả quản lý: MES cải thiện khả năng quản lý và ra quyết định, giúp tối ưu hóa quá trình sản xuất và giảm chi phí do quản lý không hiệu quả.

Theo nghiên cứu quốc tế của MESA đã chứng minh rằng những lợi ích mà người dùng có thể hưởng từ nó là đáng kể và đa dạng, bao gồm:

1. Giảm thời gian chu kỳ sản xuất trung bình khoảng 45%.

2. Giảm thời gian nhập dữ liệu, thường là 75% hoặc thậm chí cao hơn.

3. Giảm lượng công việc đang tiến hành (WIP) trung bình khoảng 24%.

4. Giảm công việc liên quan đến tài liệu giữa các ca làm việc trung bình 61%.

5. Giảm thời gian dẫn trung bình khoảng 27%.

6. Giảm các thủ tục giấy tờ và thất thoát kế hoạch chi tiết trung bình 56%.

7. Giảm lỗi sản phẩm trung bình 18%.

Đáng chú ý là người dùng của MES có thể thấy những lợi ích này tăng lên theo thời gian khi họ triển khai hệ thống. Mô hình thời gian này đại diện cho cả những công ty đang bắt đầu triển khai MES và những công ty đã sử dụng nó từ lâu. 

Bên cạnh những lợi ích đã nêu, MES cũng có khả năng mang lại các lợi ích bổ sung, bao gồm giảm thời gian làm thêm, tăng năng suất sản xuất, nâng cao tính linh hoạt và nhanh nhẹn, giúp tránh chi phí trong các lĩnh vực như tuân thủ, lưu trữ WIP, giảm phế liệu, tái sản xuất, xử lý sản phẩm lỗi nặng và nhiều lĩnh vực khác.

II. Nhược điểm của Hệ thống điều hành và quản lý sản xuất MES

1. Đòi hỏi chi phí đầu tư ban đầu và thời gian triển khai

Chi phí đầu tư: Triển khai một hệ thống MES đòi hỏi một khoản đầu tư lớn cho việc mua phần mềm, phát triển tùy chỉnh, cài đặt, và đào tạo nhân viên. Điều này có thể là một gánh nặng đối với các doanh nghiệp nhỏ và trung bình.

Thời gian triển khai: Triển khai một hệ thống MES thường yêu cầu thời gian đáng kể để thiết lập và cấu hình phần mềm, đào tạo nhân viên, và tích hợp với các hệ thống khác trong doanh nghiệp. Quá trình triển khai có thể làm gián đoạn hoạt động sản xuất và gây phiền hà cho doanh nghiệp.

2. Độ phức tạp khi triển khai hệ thống

Tính phức tạp: Hệ thống MES thường có tính phức tạp cao vì nó phải tích hợp với nhiều phần mềm và thiết bị khác nhau trong quá trình sản xuất. Điều này đòi hỏi sự hiểu biết kỹ thuật và kỹ năng đặc biệt để triển khai và duy trì hệ thống này.

Tùy chỉnh: Do mỗi doanh nghiệp có quy trình sản xuất riêng, việc tùy chỉnh hệ thống MES để phù hợp với quy trình cụ thể của doanh nghiệp có thể là một quá trình phức tạp và tốn thời gian.

Đào tạo: Đào tạo nhân viên để sử dụng hệ thống MES cũng có thể đòi hỏi nhiều thời gian và công sức, và cần có sự đảm bảo rằng họ có khả năng sử dụng hệ thống một cách hiệu quả.

3. Khả năng tích hợp với hệ thống hiện có

Tích hợp phức tạp: MES thường cần tích hợp với các hệ thống khác trong doanh nghiệp, như ERP (Enterprise Resource Planning), SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition), và PLC (Programmable Logic Controller). Quá trình tích hợp này có thể gặp khó khăn và đòi hỏi kiến thức kỹ thuật cao. Điều này có thể dẫn đến việc phải thực hiện các dự án tích hợp phức tạp và tốn thời gian.

Rủi ro tích hợp: Nếu tích hợp không được thực hiện cẩn thận, có thể xảy ra rủi ro mất dữ liệu hoặc lỗi trong quá trình sản xuất, gây ảnh hưởng đến hiệu suất và chất lượng sản phẩm.

4. Yêu cầu thay đổi cách làm việc theo quy trình mới

Sự điều chỉnh quy trình: Việc triển khai MES thường đòi hỏi doanh nghiệp phải điều chỉnh quy trình sản xuất hiện có hoặc thực hiện theo quy trình mới. Điều này có thể gây ra sự khó khăn và không chắc chắn trong quá trình thay đổi.

Khả năng kháng cự: Nhân viên có thể kháng cự với việc thay đổi cách làm việc theo quy trình mới và có thể cần thời gian và đào tạo để thích nghi với hệ thống MES.

Cần đảm bảo hiệu quả: Thay đổi quy trình sản xuất không đảm bảo sẽ mang lại hiệu quả và cải thiện nếu không được thực hiện cẩn thận. Do đó, cần phải có kế hoạch và kiểm tra để đảm bảo rằng thay đổi này sẽ mang lại lợi ích.

III. Cách khắc phục nhược điểm Hệ thống điều hành và quản lý sản xuất MES

Để khắc phục các nhược điểm của Hệ thống điều hành và quản lý sản xuất (MES), có một số cách và chiến lược mà doanh nghiệp có thể áp dụng. Dưới đây là những cách để giải quyết các vấn đề liên quan đến MES:

1. Chi phí đầu tư và thời gian triển khai

Kế hoạch đầu tư cẩn thận: Trước khi triển khai MES, doanh nghiệp nên lập kế hoạch đầu tư cẩn thận để đảm bảo rằng họ có nguồn lực đủ để triển khai và duy trì hệ thống. Điều này bao gồm xác định chi phí cho phần mềm, cơ sở hạ tầng, và đào tạo nhân viên.

Lựa chọn phiên bản phù hợp: Do có nhiều phiên bản MES có giá và tính năng khác nhau, doanh nghiệp cần lựa chọn phiên bản phù hợp với quy mô và ngân sách của họ.

2. Độ phức tạp khi triển khai hệ thống

Tích hợp kỹ thuật: Để giảm độ phức tạp trong việc tích hợp, doanh nghiệp nên tuyển dụng hoặc hợp tác với các chuyên gia về tích hợp hệ thống. Điều này giúp đảm bảo tích hợp diễn ra một cách suôn sẻ và hiệu quả.

Đào tạo nhân viên: Đảm bảo rằng nhân viên được đào tạo đầy đủ để sử dụng hệ thống MES. Điều này giúp giảm khả năng gặp khó khăn và lỗi trong quá trình sử dụng hệ thống.

3. Khả năng tích hợp với hệ thống hiện có

Sử dụng tiêu chuẩn và giao thức mở: Sử dụng tiêu chuẩn và giao thức mở có thể giúp giảm độ phức tạp trong việc tích hợp hệ thống. Điều này cũng giúp tương lai hóa hệ thống và hỗ trợ tích hợp với các phần mềm và thiết bị khác.

4. Yêu cầu thay đổi cách làm việc theo quy trình mới

Thiết kế quy trình tối ưu: Trước khi triển khai MES, nên xem xét và thiết kế lại quy trình sản xuất để tối ưu hóa hiệu suất và khả năng sử dụng MES.

Thực hiện đào tạo và hỗ trợ: Đảm bảo rằng nhân viên được đào tạo để sử dụng MES và có sự hỗ trợ trong quá trình thay đổi quy trình. Điều này giúp họ thích nghi và chấp nhận thay đổi.

Khắc phục các nhược điểm của Hệ thống điều hành và quản lý sản xuất MES đòi hỏi kế hoạch kỹ lưỡng, đầu tư thời gian và nguồn lực, và sự cam kết của cả tổ chức. Tuy nhiên, khi triển khai một cách cẩn thận và hiệu quả, MES có thể mang lại nhiều lợi ích lớn cho doanh nghiệp trong việc tối ưu hóa sản xuất và cải thiện quy trình.

Hy vọng bài viết đã giúp bạn Đánh giá ưu và nhược điểm Hệ thống điều hành và quản lý sản xuất MES.  Nếu bạn đang tìm kiếm một Hệ thống điều hành và quản lý sản xuất phù hợp.  Hãy liên hệ ngay với IZISolution để được tư vấn và dùng thử phần mềm miễn phí nhé!